ELI યોજના શું છે? સરકારની યુવાઓ માટે ELI સ્કીમ, નવી નોકરીની સાથે 15000 રૂપિયાની સહાય

પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળની બેઠક યોજાઈ હતી. આ બેઠકમાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે એમ્પ્લોયમેન્ટ લિંક્ડ ઇન્સેન્ટિવ (ELI) યોજનાને મંજૂરી આપી છે. આ યોજના હેઠળ સરકાર તમામ ક્ષેત્રોમાં રોજગાર ઉત્પન્ન કરવા અને સામાજિક સુરક્ષા વધારવાની તૈયારી કરી રહી છે. આ યોજના હેઠળ સરકાર 2 વર્ષમાં 3.5 કરોડથી વધુ લોકોને રોજગાર આપવાની યોજના ધરાવે છે. આ યોજનાનો ઉદ્દેશ્ય ઉત્પાદન ક્ષેત્ર પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને પ્રથમ વખત કામ કરતા કામદારોને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે તેમજ દેશમાં બેરોજગારી ઘટાડવાનો છે.

ELI યોજનાનું પૂરું નામ એમ્પ્લોયમેન્ટ લિંક્ડ ઇન્સેન્ટિવ (Employment Linked Incentive – ELI) યોજના છે. આ ભારત સરકાર દ્વારા શરૂ કરવામાં આવેલી એક પહેલ છે, જેનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય દેશમાં રોજગાર સર્જનને પ્રોત્સાહન આપવાનો, રોજગાર ક્ષમતા વધારવાનો અને સામાજિક સુરક્ષા પૂરી પાડવાનો છે. આ યોજના તમામ ક્ષેત્રોમાં લાગુ પડશે, પરંતુ ઉત્પાદન ક્ષેત્ર (Manufacturing Sector) પર ખાસ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે.

---

ELI યોજનાના મુખ્ય પાસાં:

ELI યોજનાના બે મુખ્ય ભાગ છે, જે કર્મચારીઓ અને નોકરીદાતા બંનેને લાભ આપે છે:

1. પ્રથમ વખત નોકરી મેળવનારાઓ માટે પ્રોત્સાહન (First-Time Employees):

• આ યોજના હેઠળ, જે યુવાનો પ્રથમ વખત ઔપચારિક ક્ષેત્રમાં નોકરી શરૂ કરે છે અને EPFO (Employees’ Provident Fund Organisation) માં નોંધણી કરાવે છે, તેમને સરકાર દ્વારા એક મહિનાના પગાર જેટલી સબસિડી આપવામાં આવશે, જે મહત્તમ ₹15,000 સુધીની હોઈ શકે છે.
• આ રકમ બે હપ્તામાં ચૂકવવામાં આવશે: પહેલો હપ્તો 6 મહિનાની નોકરી પૂર્ણ થયા પછી અને બીજો હપ્તો 12 મહિનાની નોકરી અને નાણાકીય સાક્ષરતા કાર્યક્રમમાં ભાગીદારી પછી.
• આ યોજનાનો લાભ એવા કર્મચારીઓને મળશે જેમનો માસિક પગાર ₹1 લાખ કે તેથી ઓછો હોય.
• આ રકમનો અમુક ભાગ FD ખાતામાં પણ જમા કરવામાં આવશે, જે પછીથી ઉપાડી શકાય છે, જેથી બચતને પ્રોત્સાહન મળે.
• આ લાભ 1 ઓગસ્ટ, 2025 થી 31 જુલાઈ, 2027 વચ્ચે શરૂ થયેલી નોકરીઓ પર લાગુ પડશે.

2. નોકરીદાતાઓ માટે પ્રોત્સાહન (Employers):

• સરકાર નોકરીદાતાઓને નવા કર્મચારીઓને નોકરી પર રાખવા બદલ પ્રોત્સાહન આપશે.
• જો કોઈ કંપની નવા કર્મચારીઓને નોકરી પર રાખે છે અને તેમને ઓછામાં ઓછા છ મહિના સુધી ટકાવી રાખે છે, તો સરકાર તેમને દર મહિને ₹1,000 થી ₹3,000 સુધીની સહાય આપશે, જે કર્મચારીના પગાર સ્તર પર આધાર રાખશે.
• આ પ્રોત્સાહન 2 વર્ષ માટે આપવામાં આવશે. જોકે, ઉત્પાદન ક્ષેત્ર માટે, આ પ્રોત્સાહન બીજા 2 વર્ષ એટલે કે કુલ 4 વર્ષ માટે લંબાવવામાં આવશે.
• આનાથી કંપનીઓને વધુ રોજગારની તકો ઊભી કરવા માટે પ્રોત્સાહન મળશે.

---

ELI યોજનાના ઉદ્દેશ્યો:

• બે વર્ષમાં 3.5 કરોડથી વધુ નોકરીઓનું સર્જન કરવાનો લક્ષ્યાંક, જેમાંથી 1.92 કરોડ પ્રથમ વખત નોકરી મેળવનારા હશે.
• દેશમાં બેરોજગારી ઘટાડવી.
• ‘મેક ઇન ઇન્ડિયા’ અભિયાનને મજબૂત બનાવવું.
• ઔપચારિક ક્ષેત્રમાં રોજગારને પ્રોત્સાહન આપીને સામાજિક સુરક્ષામાં વધારો કરવો.

આ યોજના કેન્દ્રીય બજેટ 2024-25 દરમિયાન પ્રધાનમંત્રીના ₹2 લાખ કરોડના મોટા પેકેજનો એક ભાગ તરીકે જાહેર કરવામાં આવી હતી, જેનો ઉદ્દેશ્ય કરોડો યુવાનોને નોકરીઓ, તાલીમ અને અન્ય તકો પૂરી પાડવાનો છે.

પ્રોત્સાહન રકમ બેંકમાં જમા થશે

નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, “બચત કરવાની આદતને પ્રોત્સાહન આપવા માટે, પ્રોત્સાહન રકમનો એક ભાગ ચોક્કસ સમયગાળા માટે બચત સાધન અથવા જમા ખાતામાં રાખવામાં આવશે અને કર્મચારી તેને પછીથી ઉપાડી શકશે. પહેલા ભાગ હેઠળ, લગભગ 1.92 કરોડ પ્રથમ વખત નોકરી કરતા કર્મચારીઓને લાભ મળશે. યોજનાનો બીજો ભાગ તમામ ક્ષેત્રોમાં વધારાની રોજગાર સર્જન સાથે સંબંધિત છે, જેમાં ખાસ ધ્યાન ઉત્પાદન ક્ષેત્ર પર કેન્દ્રિત છે. નોકરીદાતાઓને 1 લાખ રૂપિયા સુધીના પગારવાળા કર્મચારીઓના સંદર્ભમાં પ્રોત્સાહનો મળશે.

નોકરીદાતાઓને 3000 રૂપિયા મળશે

દરેક વધારાના કર્મચારીને ઓછામાં ઓછા છ મહિના સુધી સતત રોજગાર આપવા માટે સરકાર નોકરીદાતાઓને બે વર્ષ માટે દર મહિને 3000 રૂપિયા સુધીનું પ્રોત્સાહન આપશે. ઉત્પાદન ક્ષેત્ર માટે નોકરીદાતાઓને પ્રોત્સાહનો ત્રીજા અને ચોથા વર્ષ સુધી પણ લંબાવી શકાય છે. યોજનાના પહેલા ભાગ હેઠળ, પ્રથમ વખત નોકરી કરતા કર્મચારીઓને બધી ચૂકવણી DBT (ડાયરેક્ટ બેનિફિટ ટ્રાન્સફર) મોડ દ્વારા ‘આધાર બ્રિજ પેમેન્ટ સિસ્ટમ’ દ્વારા કરવામાં આવશે.

ELI યોજના માટે કોણ પાત્ર છે? Who is eligible for the Eli scheme?

કર્મચારી માટે જરૂરી શરતો:

• પહેલી વાર EPFO (એમ્પ્લોયી પ્રોવિડન્ટ ફંડ) સાથે જોડાયેલ હોવું જોઈએ.
• માસિક પગાર 1 લાખ રૂપિયાથી વધુ ન હોવો જોઈએ.
• ઓછામાં ઓછા 6 મહિના સુધી નોકરી કરવી જોઈએ.
• આધાર કાર્ડ અને બેંક એકાઉન્ટ લિંક્ડ હોવું જોઈએ.

કંપની માટે જરૂરી શરતો:

• EPFO સાથે રજિસ્ટર્ડ હોવી જોઈએ.
• 50 થી ઓછા કર્મચારીઓ હોય તો, ઓછામાં ઓછા 2 નવા કર્મચારીઓ નિયુક્ત કરવા જોઈએ.
• 50 થી વધુ કર્મચારીઓ હોય તો, ઓછામાં ઓછા 5 નવા કર્મચારીઓ નિયુક્ત કરવા જોઈએ.

ELI યોજનાના પૈસા કેવી રીતે મળશે?

• તમારું EPF એકાઉન્ટ ખુલ્લું થયા બાદ, સરકાર સીધા તમારા બેંક એકાઉન્ટમાં DBT (ડાયરેક્ટ બેનિફિટ ટ્રાન્સફર) દ્વારા પૈસા ટ્રાન્સફર કરશે.
• તમારે કોઈ અલગથી ફોર્મ ભરવાની જરૂર નથી.

ELI યોજના માટે જરૂરી ડોક્યુમેન્ટ Documents required for ELI scheme

• કંપનીનું જોઈનિંગ લેટર
• EPFO UAN નંબર
• આધાર કાર્ડ
• આધાર સાથે લિંક્ડ બેંક એકાઉન્ટ

ELI માટે કેવી રીતે અરજી કરવી? eli scheme apply online

ELI યોજના ઓનલાઈન અરજીઃ eli scheme apply online

• EPFO તરીકે your UAN portal (અથવા EPFO Member e‑Sewa) પર લૉગિન કરો.
• “ELI Scheme” અથવા “Employment‑ linked incentive” વિભાગ_Find કરો.
• તમારું Aadhaar‑seeded UAN, બેંક અમલાત વિગેરે એક્તિવિટી ચેક થાય છે.
• જરૂરી ડોક્યુમેન્ટ (ID, address, EPF પાત્રતા) અપલોડ કરો.
• DBT માટે ખુલ્લા બેંક એકાઉન્ટ તેમજ PAN માથી માહિતી પુરો પાડો.
• રજીસ્ટ્રેશન / અરજી સબમિટ કરો.